KANADA’DA LİSE EĞİTİMİ

Devlet okullarında ilköğretim ve lise ücretsiz olup vergilerle ödenmektedir. Öğrenciler 15 -16 yaşına kadar mecburi eğitim alırlar. Bazı bölgelerde farklı din ve dillere hitap eden devlet liseleri de mevcuttur. Genel olarak eğitim dili İngilizce veya Fransızca’dır. Öğrencinin lisan sorunu var ise takviye lisan dersleriyle bu sorun giderilir. Quebec bölgesinde hemen her yeni gelen genellikle takviye Fransızca dersi alır. Bütün bölgelerdeki öğretmenlerin kalifiye ve lisanslı olmaları mecburidir. Akademik eğitmenlerinin hepsinin eğitim konusunda en az bir üniversite derecesi ve özel eğitimleri vardır.

Kanadalı öğrencilerin çoğunluğu devlet okullarına giderler. Özel okullara giden öğrencilerin oranı %5 civarındadır. Lise eğitimi 8 yıllık ilk öğretimden sonra başlar. Bazı bölgelerde 7 ve 9’uncu yıllar arasındaki eğitime “ junior high” ve 10 ile 12’inci seneler arasındaki eğitime ise “senior high” denir. Quebec’de lise 11’inci yılda biter ve bunu 2 yıllık ön lisans eğitimi takip eder. Ardından 3 yıllık üniversite eğitimi yeterli olur. Üniversiteye girebilmek için öğrencilerin lise seviyesinde bazı akademik dersleri tamamlamaları mecburidir. Lise seviyesinde öğrenciler biri akademik, diğeri mesleki olmak üzere iki tip eğitim görürler. Akademik program öğrencilerin üniversite girişleri için gerekli olan dersleri içerir. Mesleki egitim programı ise, öğrencileri ön lisans programlarına girebilmeleri ve mesleğe atılmaları için hazırlar. Lise diploması bu iki programda da mecburi ve seçmeli olarak tüm derslerini geçen öğrencilere verilir.

ÖZEL OKULLAR

Kanada’nın bütün bölgelerinde özel okullar vardır. Bu okulların bölgelerindeki Milli Eğitim Bakanlığı’nda kaydının olması ve bu bölgelerin tedrisatına uymaları mecburidir. Özel okullarda sırf kız, erkek veya karma eğitim verenler bulunur. Bazı özel okullar tamamen yatılı bazıları gündüzlü, bazıları ise hem yatılı hem de gündüzlü eğitim verirler. Özel okulların çoğunda eğitim çok yoğun ve iddialıdır.

DEVLET OKULLARI

Kanada’daki birçok devlet okulunda artık diğer ülkelerden gelen öğrencilere eğitim verilmekte. Halk tarafından finanse edilen okullar, bölgesel düzeyde seçilmiş bir yönetim kurulu tarafından idare edilmektedir. Hemen hemen tüm devlet okulları karmadır. Birçok bölgedeki okullar herhangi bir dine bağımlı olmadan laik bir eğitim sunmaktadır. Yabancı öğrenci kabul şartları ve ücretler bölgeden bölgeye değişmektedir.

AMERİKA’DA LİSE EĞİTİMİ

Amerikan Eğitim sistemi, bizim ülkemizdeki sisteme göre farklılıklar gösterse de bu ülkede okumak isteyen öğrenciler için çok fazla alternatif sunmaktadır. Amerikan eğitim sistemine göre öğrencilerin, toplam 12 sene ilköğretim ve lise eğitimi almaları gerekir. Amerika’da lise eğitimi görmek isteyen öğrencilerin, eğitim sistemi ve seçeneklerini çok iyi bilmeleri, gelecekleri için iyi bir zemin hazırlayabilmelerini sağlayacaktır. Amerika’da ilköğretim 5 yaşında okul öncesi eğitim ile başlar ve 18 yaşında lise son ile biter. Okul öncesi eğitim bütün 5 yaşındakiler için mecburidir. 12 yıl genellikle ilkokul (birinci ve altıncı yıllar arası) daha sonra orta okul (yedinci ve sekizinci sınıflar) ve lise eğitimi ile son bulur. (dokuzuncu ile onikinci yıllar) Bazı eyaletlerde farklılıklar olsa da, genel olarak eğitim yılları bu şekilde adlandırılır. Lise eğitiminde her öğrenci bulunduğu eyalete göre belli dersleri mecburi almak zorundadır. Bu dersler İngilizce, matematik, beden eğitimi, fen bilimleri, sosyal bilimler gibi temel derslerdir. Üniversiteye devam etmek isteyen öğrenciler ise ilerde okuyacakları dala göre daha spesifik konularda dersler alabilirler, örneğin akademik bilimler (bioloji, kimya veya fizik), yüksek matematik, (cebir, geometri, trigonometri) yabancı diller, ileri düzeyde Ingiliz edebiyatı, kompozisyon veya sosyal bilimler gibi. Veya bulundukları okula bağlı olarak yine lise seviyesinde bazı öğrenciler tarım, teknik veya güzel sanatlar gibi dallarda da eğitim görebilirler.

LİSE EĞİTİMİNDE NOT SİSTEMİ

Amerika’da öğrenciler eğitim seneleri boyunca toplam performanslarina göre değerlendirilirler. Yıl boyunca aldıkları A’dan(mükemmel) F’ye (kalır) kadar olan notların ortalaması, öğrencinin o ders için gösterdiği performanslarını belirler. Bir dersten alacakları not, yıl boyunca aralıklarla alacakları test performansına, sınıfta derse katılmalarına, ev ödevlerine ve bağımsız projelere bağlı olacaktır. Genellikle öğrenciler yılda iki kez karne alırlar. Öğrencilerin bütün derslerinin ve notlarının kayıt edildiği belgeye “transcript” (not çizelgesi) adı verilir. Bu belge ileride üniversiteye başvuru yapacak olan bütün öğrencilerden, notlarını değerlendirmek üzere, üniversiteler tarafından talep edilir.

AP SINAVLARI

AP programı belli başlı konularda ileri seviyede eğitimi içerir. Üniversite seviyesinde hazırlanmış olan bu program birçok lise tarafından kendi programlarına ilave edilmiş ve öğrencilere sunulmaktadır. AP programına devam etmek isteyen öğrenci, bir yıl boyunca seçtiği konuda üniversiteye giriş düzeyinde ders almaktadır. Yıl bitiminde öğrenci bu dersin sınavından başarılı olur ise, üniversiteye gittiği zaman bu dersi tekrarlamak zorunda kalmaz ve dersten muafiyet alır. Bu durumda öğrenci lise senelerinde üniversiteden ders almış ve zaman kazanmış olur. AP programları liseler için maliyetli programlar oldukları için çocuklarını bu programlarda okutmak isteyen velilerin, seçtikleri liselerde bu programın olup olmadığını önceden sormalarında fayda vardır.

DIPLOMA

12 yılı başarı ile tamamlayan bir öğrenci “lise diploması” almaya hak kazanır.

İKİ YILLIK UNİVERSİTELERDE LİSE BİTİRME PROGRAMLARI

İki yıllık yüksek okullar bünyesinde gerçekleştirilebilen bu programın amacı, lise öğrencilerine iki yıllık üniversite kampüsünde liseyi bitirme imkanı sunmaktır. Adaylar lise ikinci sınıfın birinci dönemini bitirdikten sonra (en az 17 yaşında olmak kaydı ile) bu programa katılabilirler. Öğrenciler liselerinde aldıkları derslerin üzerine gittikleri eyaletin lise bitirmek için ön gördüğü dersleri de tamamlayarak o eyaletin diplomasını almaya hak kazanırlar. Bu dersleri alırken aynı zamanda aldıkları dersler eger iki yıllık üniversite seviyesinde dersler ise üniversite kredisi de kazanmış olurlar. Eğer öğrenci tüm derslerini lise seviyesinde seçerse, 1.5 yıl sonunda lise diplomasını alır ve üniversiteye başlayabilir. Ancak bazı derslerini üniversite seviyesinde seçmişse, 1.5 yıl sonunda lise diplomasını alırken aynı zamanda üniversite için de belli sayıda kredi toplamış olur. Bu krediler sayesinde 4 yıllık üniversite eğitimini 3.5 veya 3 yıla kadar indirebilir. Amerika’da çok az sayıda okulda bulunan bu özel program, lise bitirme gerekleri ile üniversite kredisini kombine etmektedir. Öğrencilerin kendi ülkelerinde almış oldukları bazı dersler programın tamamlanması konusunda göz önüne alınabilir. Programın tam olarak ne kadar süreceği fakülte danışmanlarından biriyle görüşerek saptanabilir . Genellikle 3 dönem yani bir akademik yıl sürer.